O tym, jakie stal będzie wykazywać właściwości, decyduje przede wszystkim skład chemiczny. Dziś w Inox Polska skupimy się właśnie na dodatkach stopowych, czyli pierwiastkach, które dodane do materiału, nadają mu pożądanych cech – jak chociażby odporność na korozję. Jakie są trzy najważniejsze pierwiastki w produkcji stali nierdzewnej? Które ze składników mogą niekorzystnie wypłynąć na materiał? Tego dowiesz się razem z Inox Polska!
Stal kwasoodporna – trzy kluczowe dodatki
Mogą ułatwić proces obróbki cieplnej, zwiększyć hartowność oraz odporność na zużycie, a także wpłynąć na określone własności fizyczne. Dodatki stopowe, bo to one ponoszą odpowiedzialność za ten zestaw cech, wprowadzane są w celu nadania materiałowi określonych właściwości. Najczęściej stosuje się pierwiastki takie jak: nikiel, wanad, chrom, krzem, wolfram, molibden, kobalt, glin, niob, tytan, mangan oraz miedź. Spośród tej długiej listy możemy jednak wyodrębnić trzy najistotniejsze dodatki stopowe. Są to:
- Chrom (Cr) – pierwiastek ten odpowiedzialny jest za większą hartowność oraz wytrzymałość materiału, powoduje także otrzymanie optymalnej twardości. W przypadku stali nierdzewnej, to właśnie chrom decyduje o nierdzewności.
- Nikiel (Ni) – to dzięki temu składnikowi materiał wykazuje dużą odporność na bardzo niskie temperatury, a także zachowuje świetną ciągliwość. Nikiel jest także bardzo istotnym elementem stali kwasoodpornych, a to ze względu na możliwość obróbki plastycznej oraz dobrą spawalność. Aby uzyskać takie właściwości, dodaje się go do stali kwasoodpornej w granicach 8% – 10%.
- Molibden (Mo) – pierwiastek ten znacznie zmniejsza kruchość stali, zapewniając przy tym jednocześnie zwiększoną hartowność oraz odporność na pełzanie. W stalach kwasoodpornych austenitycznych zawartość molibdenu to zazwyczaj około 2,5% – w niektórych przypadkach może jednak sięgać nawet do 7%.
Podział stali a udział pierwiastków stopowych
Ze względu na zawartość pierwiastków stopowych, możemy wyróżnić trzy rodzaje stali:
- stale niskostopowe – gdzie stężenie dodatku stopowego wynosi mniej niż 2%,
- stale średniostopowe – gdzie stężenie dodatku stopowego wynosi poniżej 8%,
- stale wysokostopowe – gdzie stężenie jednego dodatku stopowego wynosi więcej niż 8%.
Należy także pamiętać, że nie wszystkie dodatki wpływają na stale korzystnie. Rozróżniamy bowiem również domieszki szkodliwe, które uznawane są za zanieczyszczenia. Do tej grupy należy np. fosfor, zmniejszający własności plastyczne stali, przy jednoczesnym zwiększeniu kruchości, oraz siarka, odpowiedzialna za kruchość przy obróbce plastycznej na gorąco.
Comments are closed.